Kroegentocht door Aalst en Affligem met Ambarosa

Kroegentocht door Aalst & Affligem met Ambarosa

Ik reis doorheen gans België, maar kom steeds graag thuis in Aalst ook al heb ik de Aalsterse heimat al een aantal jaren geldedn verlaten voor de natuurpracht in Wallonië.  Elke keer opnieuw ben ik verrast door de nieuwe dynamiek die er heerst. Toerisme Aalst werk hard aan het imago van Aalst en probeert volop de toeristische troeven in de schijnwerpers te zetten. Er is veel meer in Aalst dan louter carnaval, ook al ben ik een carnavalist in hart en nieren. Aalst is een volkse stad en heeft dan ook een ruim aanbod aan interessante cafés.

Ik word op 27 april warm verwelkomd door zaakvoerders Robrecht De Koninck en Sarah Pauwels in hun zaak Ambarosa, waar sinds half december 2014 wel tot 80 lokale bieren geschonken worden. In Ambarosa, een samenstelling van ambachtelijk, Robrecht en Sarah, worden artisanale bieren, jenevers, wijnen en sterke dranken uit de streek geserveerd.

Ik nestel me aan de houten toog van liefst 350 jaar oud en geniet van het gezellige interieur. Ambarosa biedt niet alleen streekbieren, maar diverse streekproducten zoals vlaai, honing, advocaat, confituur, pralines en jenever aan. Ambarosa is een streekspecialiteitenbar...een uniek concept waarbij een mooie drank- en eetgelegenheid gecombineerd wordt met het aanbod van een streekproductenwinkel.

Mijn eerste biertje is de Tripel Gronckel. De Pajotse microbrouwerij Vrijstaat Vanmol heeft vorig jaar dit bier op de markt gebracht. Het is het derde bier van cartoonist-brouwer Erwin Vanmol met een derde meer hop, een derde meer mout en een derde meer alcohol dan het eerste bier Gronckel. De bieren worden gebrouwen ter ere van Frans-Jozef De Gronckel, de advocaat die 200 jaar geleden geboren werd en die de streek tussen Zenne en Dender de naam ‘Pajottenland’ gaf. Deze tripel heeft een fris gehopt aroma, exotisch fruitig van aard en ietwat kruidig met een zachte bitterheid en volmondig karakter.

Robrecht wijst ons erop dat het tijd is om naar onze tweede halte, café Het Steegske, te vertrekken. Dit café in het Sint-Jorisstraatje is een begrip in Aalst. In een ver verleden dronk ik hier tijdens mijn studentenjaren steevast Witkap-Pater Stimulo. Het is een puur genot om nog eens een Stimuloke te drinken. Het is een troebel blond abdijbier met Belgische Hallertau uit Poperinge en Tsjechische Styrian Golding als hopsoorten. Een bier met een zeer zachte smaak. Een klein bittertje en zuurtje in de afdronk.

Brouwerij Slaghmuylder is een begrip in België en werd opgericht in 1860 door Emmanuel Slaghmuylder, die tot dan graanhandelaar was. Het laatste deel van de naam “muylder” duidt namelijk op molenaar. Rond de eeuwwisseling nam zijn zoon Ernest het goed renderende bedrijf over. Hij huwde Marie Van Roy, een dochter uit een brouwersfamilie van Wieze. Zijn drie zonen begonnen in 1925 een nieuwe brouwerij te brouwen aan de Denderhoutembaan te Ninove. Midden de jaren zestig werden de drie broers opgevolgd door hun zonen. Vanaf 1979 werd door de drie neven met het brouwen van de Witkap Paterbieren begonnen op verzoek van de brouwerij “De Drie Linden” uit Brasschaat. In 1981 werd de Witkap Pater officieel overgenomen. De Witkap Pater werd verfijnd en op punt gezet. Zo onstonden drie variaties : Witkap Pater Stimulo, Witkap Pater Dubbele Pater en Witkap Pater Tripel. Sinds 2009 is er een vierde broertje in het Witkap-paterfamiliegamma, nl. de Witkap-Pater Special. Vandaag is brouwerij Slaghmuylder een uniek familiebedrijf dat voortbouwend op een rijke traditie vooruit kijkt naar de toekomst.

Als het om gezellige cafeetjes gaat, heeft Aalst van niemand iets te leren. De beroemdste rasechte bruine kroeg is wellicht Den Babbelaar waar we de Hopdraeck drinken.  Aalstenaar Jurgen Troch lanceerde in oktober 2011 het bier Hopdraeck, een broertje van Draeckenier.  De geur is pompelmoes, passievrucht, mango en ander exotisch fruit. De smaak is overweldigend, net zoals de geur. Afdronk is bitter zoals pompelmoesschil. De Draeckenieren vormen een Aalsters ludiek gezelschap dat de draak steekt met iedereen (vooral met het naburige Dendermonde). Ze houden op ludieke wijze de rivaliteit tussen de twee Dendersteden hoog. De lange tong op het etiket van de Hopdraeck verwijst daarnaar. Het speldje met de cent aan een smeedijzeren spijker gesoldeerd, behoedt de Draeckenieren voor internering. Ze hebben altijd een cent bij zicht en bovendien een nagel om een gat te krabben zodat ze zeker niet als landlopers opgepakt kunnen worden. De Aalsterse kunstenaar en carnavalist Gilles Van Schuylenbergh ontwierp het kleurrijke etiket. 

We verlaten het centrum en gaan naar taverne 't Apostelken aan de rand van de stad in het gehucht Mijlbeek. Het is vooral een bierhuis waar je maar liefst 250 biersoorten kan ontdekken met het accent op streekbieren en artisanale geuze en kriekbieren.  Op de kaart prijken gerechten, waarvan de Apostelsaté een absolute aanrader is. Bij deze culinaire topper drinken we het biertje Rene.

Rene is een goudblond bier uit Wichelen met een licht zoete prikkeling en bittere afdronk dat de eeste keer verkocht werd in 2016. Team René bestaat uit vier vrienden: Koenraad Lerminiaux, Christophe Cieters, Timothy Van Ysendyck en Wouter De Bruycker. De vier sterretjes onderaan het bieretiket staan symbool voor dit gezelschap. René, de schoongrootvader van brouwer Koenraad, gaat nog regelmatig een boompje kaarten bij zijn broer Omer. Omer drinkt tijdens het kaarten steevast zijn bekende naambier en René werd onder licht ludieke dwang verplicht om ditzelfde bier te drinken. Toen Koenraad besliste om samen met schoonvader Patrick een eigen artisanaal bier te ontwikkelen, wou hij René het plezier gunnen ook een naambier te hebben, en zo geschiedde. René werd geboren en de broers drinken nu elk hun eigen bier tijdens het kaartspel.

We laten Aalst achter ons en rijden door de prachtige natuur naar de abdij van Affligem. Onderweg rijden we door Erembodegem. De streek Aalst – Erembodegem – Asse was vroeger een belangrijke hopproducerende regio. Zo staat in de vlag van de gemeente Erembodegem nog steeds de hopperank centraal. In de streek rond Aalst zouden de monniken van de abdij van Affligem in de 12^de eeuw de hopcultuur geïntroduceerd hebben. Oorspronkelijk werden in België enkel bittere hopsoorten geteeld. Door de Meldertse hopboer Karel Baert en de toenmalige abt van Affligem Godehard Heigl werd de aromatische Hallertau ingevoerd. In Erembodegem is nu nog welgeteld één hopboer actief die voornamelijk Hallertau kweekt : Alfons Temmerman. Aalst en Asse streven nu naar de herintroductie van de hopvelden in het landschap en het behoud en de herwaardering van de hopteelt als landelijk cultuurhistorisch erfgoed. Daartoe zijn 2 projecten opgestart : “Heraanleg van een hopveld in Asse” en het “Hopproject Faluintjes”. Ho(o)p doet leven.

De abdij van Affligem is echt immens. We nestelen ons in Gasthof D’Oude Brouwerij. De naam verwijst naar de brouwerij die door de monniken werd uitgebaat. Affligem werd oorspronkelijk in de benedictijnenabdij van Affligem gebrouwen. De brouwerij werd voor het eerst vermeld in 1074. In de 12de eeuw al brouwden de paters er Affligem bier. Waarschijnlijk was dat toen alleen voor eigen gebruik, want de regel van Benediktus schrijft voor dat de monniken zoveel mogelijk in hun eigen levensonderhoud moeten voorzien en bier was toen gewone tafeldrank. Later in de middeleeuwen werd ook bier uitgedeeld aan de armen die aan de kloosterpoort kwamen bedelen.

De brouwerij kende in het kloostedomein diverse locaties. In de 17de eeuw lag ze bij de Kamgracht waar water beschikbaar was. De laatste uitbating gebeurde er van 1895 tot 1940 van de Benediktuspoort. Na WO II werd er met toepassing van de oude methode buiten de abdij gebrouwen. Vanaf 1970 gebeurt dat in Opwijk door Brouwerij De Smedt. Thans maakt deze brouwerij deel uit van de Heineken groep.

Affligem Patersvat staat op het menu. Dit bier wordt éénmaal per jaar gebrouwen, op het einde van de zomer met verse hop, en is een blond kerstbier. Het is zacht bloemig gehopt van geur met een fris parfum van zeer zachte citruszeste en mout. Erg smaakvol en volmondig. Eerst zacht gemout van smaak met een mooie hopbitterheid die de overhand neemt, een zeer fijn zuurtje in de verte en een lekker uitgesproken hopbittere nasmaak die vrij lang en droog blijft hangen. Wat mij betreft de lekkerste van alle Affligembieren.

Onze laatste stop is café Dachterdeer dat Johny Vermoesen sinds 2004 uitbaat. Dachterdeer omdat je nu éénmaal door de achterdeur naar binnengaat. Een authentiek café met een mooie bierkaart waar vooral het rijke gamma aan geuze en kriekbieren opvalt.

We drinken er een bier uit de buurt, Rangsken van Den Houten Molen. Deze tarwetripel van Johnny Delplace is vrij gemout van geur met een fijne koriandertoets en een zacht ‘groene’ hopgeur. Gemout en floraal gehopt van smaak met een accent van koriander en sinaaszeste. Een aangename zachte bitterheid en een zeer subtiele zoetige toets kenmerken het bier. Werd anno 2012 voorgesteld als Affligems ambassadeursbier.

Tip als afsluiter : In het wondermooie kader van de Abdij van Affligem wordt op 26 en 27 augustus  de vijfde editie van het Streekbierenfestival Land Van Aelst georganiseerd . Zonder twijfel wordt dit een topper op een speciale setting. De vzw Streekbierenfestival Land van Aelst geeft met ruim 100 streekbieren uit eigen regio aan iedereen de kans om de ambacht van de lokale bierbrouwers te leren kennen. Een datum waar ik nu al naar uitkijk.